İskoç Aydınlanma Felsefesi: David Hume, Adam Smith, vd.

Description

İskoç Aydınlanmasına Giriş

İskoç Aydınlanması’nın başlangıç tarihi

En önemli temsilcileri

İngiliz ve Fransız Aydınlanması'ndan farkları

Akılcı bireyciliğin rolünün önemsizleştirilmesi

Neden-sonuç ilişkilerinden oluşan diziler olarak tarih

İnsan doğasının ilkeleri ve işleyişi itibariyle her yerde bir ve aynı olması

Endüstri, bilgi ve insanlığın ticari toplumlarda birbirlerinden ayrılmaması

İnsanlık sofrasına en son oturup da en iyi yemekleri yemek

Deneyci epistemolojinin sürdürülmesi

Toplum bilimlerinin doğuşuna götürecek özgül ve ayırt edici bir sentez

Francis Hutcheson

Ahlak duyusu öğretisi

Egoist etiğe bir tepki

Yararcılığın babası olarak kabul edilen Hutcheson

Hutcheson’un temel amacı

Ahlakı ve ahlaki bilgiyi temellendirmek

Dini alandan bağımsızlaştırılan bir ahlak anlayışı

Entelektüalizminden uzaklaşıp duygulara ve tutkulara yönelik yeni bir araştırma tarzı

Hobbes ile Hume arasında bir köprü

İnsan başkasının mutluluğunu niye ister?

Erdemin temeli ceza korkusu değildir.

Güzellik ve Erdem İdelerimizin Kökeni Üzerine Bir Soruşturma

Beş duyu dışında bir güzellik veya ahlak duyusunun olması

İyimser bir insan doğası tasarımı

İnsanın iyi ile kötü arasında ayrım yapabilme kapasitesi nereden gelir?

Ahlak bilgisi Tanrının vahyinin bir eseri olmayıp, tamamen insanın doğal yeteneklerinin ürünü olması

Başka biri için faydalı bir davranış niçin erdemli bir eylem olarak görülür?

Ahlak duyusu teorisinin gücü ve değeri

David Hume 1: Hayatı ve Felsefesinin Temel Özellikleri

Nasıl bir aileden geliyordu?

Öğrenim hayatı ve başarısızlıkları

Öğrenilenlerden hasta olmak

Öfke tembelliği

Asistan tüccarlık

Üniversitelere ateist olduğu gerekçesiyle alınmaması

Edebi şöhrete olan tutkusu

Eserlerini kaleme alış serüvenleri

Son zamanlarda Yayınlanan Bir Kitabın Özeti

İngiltere Tarihi ile gelen şöhret

Yasaklı Kitapların Listesi’ne girişi

Jean Jacques Rousseau ile tartışması

Yazdığı 5 sayfalık otobiyografisi

Ölümü ve bıraktığı felsefi miras

Aydınlanmanın temsilcisi olarak Hume

Felsefesinin hareket noktası

Felsefesinin gayesi ve hedef aldığı şeyler

Hume 2: Bilgi Felsefesi

Gerçek anlamıyla bilgi nedir?

İzlenimi olmayan ide olabilir mi?

Algılar teorisi

İdeler ve izlenimler farkı

Temsili ya da gönderimsel anlam teorisi

Basit ve Kompleks İdeler

Çağrışım yasaları

Benzerlik ve zaman ya da mekân bakımından yakınlık

Nedensellik Analizi

Doğanın düzenliliği inancının mantıksal temelleri

Nedensel zorunluluk var mıdır?

Nedenselliğin, mantıksal değil de ampirik bir kavram olması

Nedensellik idesinin kaynağı

Deneyimimiz, bizde meydana getirdiği bekleme alışkanlığı

Bilginin Sınırları ve Hume Çatalı

A priori ve a posteriori önermeler

Kesin bilgi ve ihtimali bilgi

Bilgi teorisinin pragmatik bir bilgi anlayışının doğuşuna yol açması

Hume 3: Varlık Anlayışı

Hume’un madde görüşü

Cismin sürekli varoluşu ve ayrı varoluşu

Duyular, akıl ve imgelem

Duyular ve akıl neden nesnelerin ayrı varoluşunu kanıtlayamazlar?

Çifte varoluşun imkansızlığı

Nedensel ilişkiyi kurmanın tek yolu

Fiziki nesnelerin veya onlara ilişkin izlenimlerimizin iki temel özelliği

Nesnelerin varoluşlarına beslenen inanca yol açan nedir?

İmgelemin varlık felsefesindeki rolü

Bilimsel bir kanıtlama mı, yoksa sadece psikolojik bir analiz mi?

Maddenin sürekli ve bağımsız varoluşu hiçbir şekilde kanıtlanamaz.

Ruh hangi ideye bağlanır?

Descartes’ın dediği gibi bir benlik idesi mümkün müdür?

Algılar yığını veya bohçası

Yegâne ontolojik gerçeklikler olarak algı ya da izlenimler

Hume 4: Din Felsefesi ve Etik Anlayışı

Dinin kökeninde ne var?

Hume dine neden saldırır?

Tanrının varoluşu kanıtlanabilir mi?

Tanrının doğasıyla ilgili olarak bilebileceğimiz bir şeyler var mıdır?

Hume’da kötülük problemi

Tanrı delillerinde kullanılan analojinin zayıflığı

Hume etiği: yararcılık yolunda vazgeçilmez bir dönemeç

Aydınlanmacı eğilimlerin olanca açıklığıyla ortaya konması

Değerin olgudan türetilemeyeceğine dair argümanı

Etiği bilimsel terimlerle açıklamaya kalkışması

Erdem ve erdemsizlik ayrımı

Eylem Psikolojisi ya da Etik Antirasyonalizm

Ahlakı rasyonelleştirme teşebbüslerinin saçmalığı

Akıl tutkuların kölesidir.

Her türden iyinin en temel ve belirleyici özelliği

Hume etiğinde kilit kavram: Duygudaşlık

Toplumsallığın temelindeki iki duygu: Gurur ve tevazu

Çıkar gözetmeyen bir çıkar

Hume 5: Siyaset Felsefesi

Yaşadığı dönem itibariyle İskoçya’nın durumu

İngiltere’de gerçekleşen siyasi olaylar

Tarihçiliğinin siyaset felsefesine etkisi

Hume’un merkezi endişesi olan siyaset bilimi kavramları

Siyaseti anlamak için insan doğasının ampirik olarak açıklaması

Hume’un siyaset felsefesi yaptığı eserleri

Sözleşme ve rıza fikrinin saçmalığı

Sözleşme teorisi neden tehlikelidir?

Hükümdarın meşruiyetinde ilahi köken fikrinin saçmalığı

Yönetimin temeli rıza ya da güç değilse nedir?

İtaate alışmak

Haklı isyan teorisi

Felsefi olarak motive edilmiş bir değişime dair muhafazakar bir şüphe

Hükümetin kökenlerine dair alternatif, evrimsel bir açıklama

Adam Smith 1: Hayatı ve Kişiliği

İktisadın Babası

İki önemli klasik eser

Smith'in mutlak üstünlükler teorisi

İşbölümü ve rasyonel kişisel çıkar kavramları

Doğumu ve çocukluğu

Öğrenim hayatı

Oxford Üniversitesi karşıtlığı

Francis Hutcheson etkisi

Akademik Hayatı

Özel öğretmenlik ve Fransa seyahati

Fizyokrat okulunun etkisi

Başarıları ve aldığı unvanlar

Kişiliği ve inançları

Felsefe tarihine katkıları

Adam Smith 2: İnsan Doğası ve Bilim Anlayışı

İktisat teorisi ve ona uygun bir yaşama felsefesi

Smith üzerindeki en önemli etki kaynağı

Muhayyile ya da imgeleme verdiği önem

Muhayyilenin türleri

Bilim metodolojisiyle ilgili görüşleri

Bir yasaya varmak: asıl amaç

Newton’ın keşiflerinin etkisi

İnsan Doğasıyla İlgili Görüşleri

Adam Smith problemi

Özçıkar ve duygudaşlık ikilemi

Başkasını da düşünebilen doyumsuz bir hayvan

Aydınlanmış çıkar

Dengeci bir insan doğası anlayışının üç nedeni

Adam Smith 3: Etik Felsefesi

Başkalarının eylemlerini nasıl anlamlı kılabiliriz?

Olumlama veya reddetme yönelimi

Kusurlu bir varlık, nasıl olup da genel geçer ahlaki yargılar ortaya koyar?

İnsanların ahlaki hükümler vermek için ihtiyaç duydukları yegâne şey

Duygudaşlık: ahlak psikolojisinde anahtar kavram

İnsanları birbirleriyle etkileşime ne sokar ve bu etkileşimi ne kolaylaştırır?

Empati duygusunun kaynağı

Karşılıklı gözlemcilik

Davranış ıslahı, eylem kontrolü ve davranış ayarlaması

Ahlaki bilinç nasıl ortaya çıkar?

Tarafsız gözlemci telakkisi

Ahlaki yargılar ve erdemlere nasıl ulaşırız?

Smith’in Stoacı eğilimleri

Etkinlik ile dinginlik arasındaki diyalektik gerilim

Ahlaka tarihsel yaklaşım

“Pozitif erdemler” ve “negatif erdemler”

Adam Smith 4: Hukuk ve Siyaset Felsefesi

Etik anlayışının siyaset felsefesindeki önemi

Modern ticaret toplumuna uygun bir felsefe

Smith’in hak anlayışı

Haklar, zarar ve ahlaki kişilik arasında yakın ilişki

Adalet ve hukuka yönelik tarihsel yaklaşımı

Dört Aşamalı Toplumsal Gelişme Teorisi

İlerlemenin temeline iktisadın alınması

Avcılık döneminin siyasi özellikleri

Tabiyet ve bağımlılık ilişkisinin ortaya çıkması

Yerleşik düzene geçişin getirdiği yenilikler

Ticaret toplumunun özellikleri

Sosyal koşulların değişimi ile gelen özgürlükler

Emeğin özgürleşmesi

Özçıkar ve rakabetin önemi

Bölüşüm probleminin pazar eliyle çözülmesi

Smith’in “görünmez el” kavramı

Smith’in politika anlayışı

Devlete düşen görevler ve hükümetlerin işlevleri

Thomas Reid ve Sağduyu Felsefesi

Sağduyu nedir?

Felsefenin spekülasyonlarına karşı sağduyu

İdeler öğretisine karşı duruş

Reid’in iki aşamalı felsefesi

Newton keşiflerinin etkisi

Zihne dair geliştirilen yaklaşımların reddi

Reid’de duyu kavramı ve insan doğası

Gündelik yaşamda sağduyunun otoritesi

Aklın işlevleri

Sağduyunun ilkeleri

Zorunlu ve olumsal ilkeler

Yargıya varmada sağduyu ilkeleri

Adam Ferguson ve Sivil Toplum Yaklaşımı

Ferguson’da doğa yasası

Ahlak yasasının dayandığı temeller

Zihnin fizik bilimi: pnömatik

İnsan doğasının tarihi

Eklektik bir ahlak anlayışı

Toplum nasıl oluşur?

Toplumsallık olmadan insan olunur mu?

İnsan doğasının bilgisine ulaşmak için kullanılabilecek bilgiler

Ferguson’da İnsan Doğasının Temeli

Kendini koruma ilkesi

Akıl, alışkanlık, sahip olma güdüsü…

İnsanlar neden bir araya gelir?

Savaşın sebepleri ve sonuçları

Sivil toplumun oluşumunda savaşların rolü ve önemi

Ahlaki duyguların önemi

Mutluluğu yaymak

TAKE THIS COURSE