Bölüm 7 arsa değerlemesinde dikkat edilecek hususlar.
Merhaba arkadaşlar bundan önceki bölümlerde toprak nitelikli bir taşınmaza dair genel tanımlar, bir taşınmazın mülkiyet halleri ve süreçleri, imar planları yapılışı ve çeşitleri. Taşınmazın imara girdikten sonra ki imar uygulamaları, plan notları ve emsale göre ne tür hak kazanımları ya da kayıpları olduğu gibi hemen hemen hep teknik ve somut konulara değindik.
Şimdi biraz da arsa değerlemesi yaparken dikkat etmemiz gereken ve bir yerde yazılı olmayan soyut kavramlar üzerine biraz eğileceğiz. Yani önceki anlattıklarımızın artı eksi durumlarının fiyat değerlemesine esas olarak ne gibi haller de fiyatını etkilenebileceği ve herhangi bir yerde yazılı olmasa da piyasanın oyuncuları tarafından sürekli uygulanan bu soyut gerçekler nelerdir ve bizim mesleki olarak bu bilgileri nasıl yorumlamamız gerektiğinin üzerinde duracağız.
Malumunuzdur ki arsanın değerlemesi demek sadece somut kavramlara göre yapılan birşey değildir. bununla beraber bir arsanın topoğrafik yapısı, demografik yapısı, nufus yoğunluğu yüksek olan bir yer de bulunması, gece kondu bölgesinde kalması veya gelir düzeyi yüksek olan bir yerde bulunması, kentsel dönüşüm alanlarında kalması veya büyük ölçekli projelere sınırlık durumu, imara yakınlık uzaklık, kısa katlı konut bölgelerinin içinde kalması, hisseli veya müstakil olması, üst ölçekli planlar da imarlı alanlar da kalması gibi durumlar hep fiyata etki eden unsurlar olarak karşımıza çıkar.
Bu konuyu anlamak açısından imar fonksiyon alanlarının kendi arasında ki değerleme derecesine bakarak başlamak doğru olacaktır.
Evet arkadaşlar arsa işinin en temel konularından birisidir bu durum. Çünkü biz bir arsayı değerlerken arsanın girmiş olduğu imar da ki fonksiyon alanın piyasa normlarına göre değerlemesini yaparız.
Yani imarda konut alanın da kalan bir arsayı bölge deki daire-dükkân m² satış fiyatı kat karşılığı verilme oranı gibi kriterlere göre değerlerken, sanayi imarlı alanlarda fabrikanın maliyet, kira, yükseklik, taşıma kapasitesi, çatı tipi, yapım yılı ve sair benzer özelliklerdeki satılık mülklerin fiyatlarına göre değerlemeye alıyoruz.